Türkiye’de korkutan veriler… Çocuklar internetten ve videolardan kopamıyor!

TÜİK, Çocuklarda Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması’nı bu yıl ilk kez bağımsız şekilde araştırdı. Çocukların internet kullanım oranının yüzde 91,3 olduğu araştırmada, erkek çocuklar kız çocuklardan daha fazla dijital oyun oynadı. Çocukların yüzde 96,3’ü YouTube’de vakit geçirirken, çocukların yüzde 32,6’sının her yarım saate bir cep telefonu/akıllı telefonunu kontrol ettiği belirlendi.

ANKARA (İGFA) – TÜİK, 2013 ve 2021 yıllarında, Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırmasının bir alt modülü olarak yaptığı Çocuklarda Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması’nu bu yıl ilk kez bağımsız araştırma ile ortaya çıkardı. Çocuklarda Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması’nın örnekleme yöntemi ve soru formu tasarımında değişikliğe gidildi.

Elde edilen verilere göre çocuklarda İnternet kullanımı 2021 yılında yüzde 82,7 iken 2024 yılında yüzde 91,3 oldu. İnternet kullanımı cinsiyete göre incelendiğinde; erkek çocukların yüzde 92,2’sinin kız çocukların ise yüzde 90,3’ünün İnternet kullandığı görüldü. Bu oranlar 2021 yılında sırasıyla yüzde 83,9 ve yüzde 81,5’ti.

İnternet kullanan çocukların yüzde 97,4’ü düzenli İnternet kullandığını beyan etti. Bu oran, 2021 yılında yüzde 98,6 idi. Düzenli İnternet kullanan çocukların yüzde 42,9’unun hafta içi, yüzde 53,6’sının ise hafta sonu günde yaklaşık iki saat ve daha fazla süre İnternette vakit geçirdiği gözlendi. Günde yaklaşık iki saat ve daha fazla süre İnternet kullanımı yaş gruplarına göre incelendiğinde; bu oran hafta içi 6-10 yaş grubu için yüzde 30,6, 11-15 yaş grubu için yüzde 54,4 oldu. Hafta sonu ise sırasıyla yüzde 43,2 ve yüzde 63,5 oldu.

ÇOCUKLAR İNTERNETİ EN FAZLA VİDEO İZLEME AMACI İLE KULLANDI

Düzenli İnternet kullanan çocukların İnternet kullanım amaçları incelendiğinde; en fazla yürüttükleri faaliyetler sırasıyla yüzde 83,9 ile video izleme, yüzde 75,0 ile ödev, öğrenme veya çevrimiçi derslere katılma ve yüzde 72,7 ile oyun oynama veya oyun indirme oldu. Çocukların İnternette en az yürüttüğü faaliyet ise yüzde 13,2 ile e-posta gönderme veya alma oldu.

ÇOCUKLARIN YÜZDE 66,1’İ SOSYAL MEDYA KULLANDI

Sosyal medya kullanan çocukların oranı 2024 yılında yüzde 66,1 oldu. Erkek çocukların yüzde 68,1’inin, kız çocuklarının ise yüzde 64,0’ının sosyal medya kullandığı görüldü. Yaş gruplarına göre sosyal medya kullanımı izlendiğinde; bu oran 6-10 yaş grubunda yüzde 53,5, 11-15 yaş grubunda ise yüzde 79,0 oldu.

Sosyal medya kullanan çocukların yüzde 97,9’u düzenli olarak sosyal medyayı kullandı. Düzenli sosyal medya kullanan çocuklardan sosyal medya platformlarında yaklaşık iki saat ve daha fazla süre geçirenlerin oranı; hafta içi yüzde 37,1, hafta sonu yüzde 49,5 olarak gözlendi. Sosyal medyada yaklaşık iki saat ve daha fazla zaman geçiren 11-15 yaş grubundaki çocukların oranının 6-10 yaş grubundaki çocuklardan yaklaşık 20 puan daha fazla olduğu görüldü.   

ÇOCUKLARIN YÜZDE 96,3’Ü YOUTUBE KULLANDI

Çocukların en fazla kullandıkları sosyal medya platformu, yüzde 96,3 ile YouTube oldu. Bunu sırasıyla, yüzde 41,5 ile Instagram, yüzde 26,2 ile TikTok, yüzde 21,4 ile Snapchat, yüzde 13,6 ile Pinterest, yüzde 9,5 ile Facebook ve yüzde 4,9 ile X izledi. Yaş gruplarına göre sosyal medya platformlarının kullanımı incelendiğinde; YouTube her iki yaş grubunda da en fazla kullanılan uygulama oldu. İkinci sırayı 6-10 yaş grubunda yüzde 11,7 ile TikTok, 11-15 yaş grubunda ise yüzde 63,0 ile Instagram aldı.

ÇOCUKLARIN YÜZDE 76,1’İ CEP TELEFONU/AKILLI TELEFON KULLANDI

Cep telefonu/akıllı telefon kullandığını belirten çocukların oranı, 2024 yılında yüzde 76,1 oldu. Cep telefonu/akıllı telefon kullanma oranı yaş gruplarına göre incelendiğinde ise bu oranın 6-10 yaş grubundaki çocuklarda yüzde 66,3, 11-15 yaş grubundaki çocuklarda ise yüzde 86,2 olduğu görüldü.

Cep telefonu/akıllı telefon en fazla İnternette gezinme amacı ile kullanıldı. Düzenli cep telefonu/akıllı telefon kullandığını beyan eden çocukların oranı yüzde 98,2 oldu. Bu çocukların cep telefonu/akıllı telefonu kullanım amaçları incelendiğinde; en fazla yüzde 77,9 ile İnternette gezinme, yüzde 77,3 ile görüntülü veya görüntüsüz konuşma, yüzde 75,0 ile film, dizi, TV yayınları veya video izleme ve yüzde 73,6 ile sosyal medya kullanımı olduğu tespit edildi.

Öte yandan çocukların yüzde 32,6’sı her yarım saate bir cep telefonu/akıllı telefonunu kontrol ettiği belirlendi. 

Sadece kendi kullanımında en az bir bilişim teknoloji ürünü olan çocukların oranı yüzde 63,8 olurken, bu oranın erkek çocuklarında yüzde 66,9, kız çocuklarında yüzde 60,5 olduğu görüldü. Sadece kendi kullanımında bir bilişim teknoloji ürünü olan çocuklar yaş gruplarına göre incelendiğinde, en belirgin farkın cep telefonu/akıllı telefon kullanan çocuklarda olduğu görüldü.

ERKEK ÇOCUKLAR KIZ ÇOCUKLARDAN DAHA FAZLA DİJİTAL OYUN OYNADI

Dijital oyun oynadığını belirten çocukların oranı 2024 yılında yüzde 74,0 oldu. Dijital oyun oynama oranı cinsiyete ve yaş grubuna göre incelendiğinde; erkek çocukların dijital oyun oynama oranı yüzde 82,8 iken kız çocukların oranı yüzde 64,8 oldu. Bu oran, 6-10 yaş grubundaki erkek çocuklarda yüzde 80,6, kız çocuklarda yüzde 70,6, 11-15 yaş grubundaki erkek çocuklarda yüzde 85,0, kız çocuklarda yüzde 58,7 oldu.

Düzenli oyun oynayan çocukların yüzde 25,6’sı hafta içi günde yaklaşık iki saatten fazla oyun oynadı.

Bu arada çocuklar ekran başında daha fazla kalabilmek için daha az kitap okuduğu ortaya çıktı. Bunu yüzde 33,3 ile daha az ders çalışmak, yüzde 25,5 ile ailesiyle daha az vakit geçirmek, yüzde 18,6 ile arkadaşlarıyla yüz yüze daha az görüşüp daha az oyun oynamak ve yüzde 17,2 ile daha az uyumak takip etti.