Maymun Çiçeği virüsü pandemi etkisi oluşturur mu? Korunmak için neler yapılmalı?

Son dönemde artan maymun çiçeği olarak bilinen Mpox virüsünün hızlı yayılmasıyla halk sağlığı açısından önemli bir endişe kaynağı haline geldi. Maymun çiçeği virüsü ile merak edilenleri ve nelere dikkat etmemiz gerektiğini Doç. Dr. Servet Öztürk yanıtladı.

İSTANBUL (İGFA)- Çiçek Hastalığı yüzyıllar boyunca milyonlarca insanın ölümü ve sakatlığına neden olan bir hastalık olmuştur. Aşılama sayesinde dünyada modern tıp tarafından tamamen ortadan kalkan ilk ve tek enfeksiyon hastalığıydı. 1970’li yıllarda Çiçek hastalığı ortadan kaldırıldı. Ancak Afrika kıtasında 1970’li yılların başında Çiçek hastalığına benzer vakalar tanımlandı. Daha sonra bu hastalık Dünya Sağlık Örgütü tarafından Monkeypox virüs adında Çiçek hastalığı virüsü (smallpox)’ne benzer başka bir virüs olduğu tespit edildi.

HASTALIĞIN KULUÇKA SÜRESİ NE KADARDIR?

Maymun çiçeği virüsü ile merak edilenleri ve nelere dikkat etmemiz gerektiğini İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji bölümünden Doç. Dr. Servet Öztürk yanıtladı.

Hastalığın kuluçka süresi ortalama 12 gün olup 4-20 gün arasında da olabildiğini belirten Doç. Dr. Öztürk, “Hastalık semptomları Prodromal veya döküntü öncesi aşamada (döküntü başlangıcından 1-4 gün önce) ateş genellikle ilk semptomdur (genellikle 38,5-40,5 °C). Ateşli hastalığa genellikle titreme, aşırı terleme, şiddetli baş ağrısı, sırt ağrısı, miyalji, halsizlik, iştahsızlık, bitkinlik, farenjit, nefes darlığı ve öksürük (balgamlı veya balgamsız) eşlik eder. Lenf bezlerinde şişme, ateşten 2-3 gün sonra ortaya çıkar. 2003 salgınında hastaların %47’sinde boyun ve çene bölgelerinde birkaç santimetre çapında lenf düğümleri vardı. Ekzantem aşamasında, çoğu kişide ateşin başlangıcından sonraki 1-10 gün içinde döküntü gelişir. Döküntü genellikle yüzde başlar ve daha sonra vücudun geri kalanına yayılır. Tüm lezyonlar kabuklarını dökene kadar 2-4 hafta devam eder” dedi.

Hastalığın genellikle kendiliğinden sınırlandığını kaydeden Doç. Dr. Öztürk, iyileşmenin 2-4 haftada meydana geldiğini söyledi. Afrika vakalarında ölüm oranı yüzde 1-10’du ve ölüm hastaların sağlık durumu ve diğer eşlik eden hastalıklarla ilişkili olduğunu belirten Öztürk, “2003 ABD salgınında ölüm bildirilmedi. Hastalar hastalığın ateşli evresinde genellikle kendilerini kötü hissederler; bu nedenle destekleyici bakımla birlikte yatak istirahati gerekebilir. Daha şiddetli vakalarda hastaneye yatış gerekebilir. Acil kullanım onayı alan bir aşı mevcuttur. Bu hastalığın çiçek virüsüne benzerliği nedeniyle 1970’li yıllardan önce çiçek aşısı yaptırmış olanlar hastalığa karşı daha dirençli olduğu düşünülmektedir” dedi.

Öztürk, hastalıktan korunmak için yapılması gerekenleri de şöyle özetledi: 

“Akdeniz diyeti ile beslenin, Kapalı alan kalabalıklarından, sigara ve alkolden uzak durun, fiziksel olarak aktif olun, dostluklar kurun, erişkin yaş aşılamaları için doktorunuza başvurmayı unutmayın. Sağlıkla kalın.”